Accepteer je de schulden van een erfenis, als je uit eten gaat op kosten van de overledene? Die vraag kreeg het Gerechtshof in Den Haag voorgelegd.
De situatie
Aan de basis van de rechtszaak in Den Haag stond een ruzie tussen drie erfgenamen. Eén erfgenaam had nog iets tegoed van de overledene. Op de dag van haar overlijden regelden de andere twee haar uitvaart en aten ze wat met hun partners in een restaurant, op kosten van de overledene. Dat laatste hadden ze beter niet kunnen doen, stelde nummer drie, want daarmee accepteerden ze de volledige erfenis. Inclusief de schulden.
Hoe zit het met erfenissen?
Erfgenamen kunnen een nalatenschap, ook wel erfenis genoemd, aanvaarden, verwerpen of voorwaardelijk (beneficiair) aanvaarden. Aanvaard je een erfenis (zuivere aanvaarding), dan neem je alles over: de baten èn de lasten. Aanvaard je een erfenis voorwaardelijk (beneficiair), dan blijft je eigen vermogen buiten schot. Verwerp je hem, dan blijf je helemaal buiten de afwikkeling.
Als gevolg van de crisis zijn er steeds meer erfenissen met meer schulden dan opbrengsten. In zo’n geval kunnen nabestaanden ervoor kiezen de erfenis voorwaardelijk te accepteren of te verwerpen.
Etentje bekrachtigt ‘zuivere’ aanvaarding erfenis
Door het etentje op kosten van de overledene accepteerden de erfgenamen de erfenis, vond nummer drie. Het wetboek lijkt hem daarin gelijk te geven. Als iemand de tegoeden van de overledene niet alleen beheert, maar zich ook toe-eigent is er sprake van zuivere aanvaarding, stelt 4:192 lid 1 Burgerlijk wetboek. Is een etentje echter voldoende om te spreken van toe-eigening?
Het Gerechtshof in Den Haag oordeelt dat er inderdaad sprake is van zuivere aanvaarding van de erfenis. De erfgenamen kozen ervoor op kosten van de overledene te eten in een restaurant, terwijl de schulden nog niet waren afgelost. Dit gaat verder dan het beheren van de tegoeden, stelt de rechter.
De twee erfgenamen besloten later de erfenis alleen onder voorwaarden te aanvaarden, maar dat heeft geen gevolgen voor nummer drie. Ze moeten de vordering daarom volledig aan hem voldoen, uit de erfenis en als dat ontoereikend is op eigen kosten.