Het fosfaat dat geproduceerd wordt door het vee van vleesveehouders valt niet onder het fosfaatplafond voor de melkveehouderij. Toch valt een deel van het jongvee dat door vleesveehouders wordt houden wel onder het fosfaatrechtenstelsel dat per 1 januari 2018 in werking is getreden. Deze keuze is door de minister gemaakt om te voorkomen dat jongvee dat bestemd is voor de melkveehouderij gestald wordt bij vleesveehouders om de dieren zo buiten het fosfaatrechtenstelsel te gehouden. Het gevolg is echter dat ook bedrijven waarvan de dieren nooit in de melkveehouderij terecht komen onder het fosfaatrechtenstelsel vallen.
Beleidsregel fosfaatrechten jongvee en Vrijstellingsregeling zoogkoeienhouderij
Om het vleesveehouders toch mogelijk te maken om hun bedrijf te voeren zonder gebonden te zijn aan het fosfaatrechtenstelsel, zijn op 19 juli 2018 de Beleidsregel fosfaatrechten jongvee en op 24 oktober 2018 de Vrijstellingsregeling zoogkoeienhouderij in werking getreden.
Uit de Beleidsregel fosfaatrechten jongvee volgt dat er geen fosfaatrechten nodig zijn voor jongvee van vleesveehouders dat geen kalf krijgt. Voor jongvee van vleesveehouders dat wel een kalf krijgt zijn nog fosfaatrechten nodig. Daar kunnen vleesveehouders echter een vrijstelling voor aanvragen als zij voldoen aan bepaalde voorwaarden. Een van die voorwaarden is dat de toegekende fosfaatrechten komen te vervallen. Voor zoogkoeienhouders geldt overigens hetzelfde.
Herbeoordeling fosfaatrechten
Indien u als vleesveehouder jongvee houdt voor de vleesproductie, dan kan de Beleidsregel fosfaatrechten jongvee verstrekkende gevolgen hebben. Bij de inwerkingtreding van het fosfaatrechtenstelsel op 1 januari 2018 heeft u fosfaatrechten toegekend gekregen. Het is goed mogelijk dat er toen fosfaatrechten zijn toegekend voor jongvee dat u alleen houdt voor de vleesproductie (en niet voor het krijgen van een kalf). Dat zou echter niet juist zijn. Met de nieuwe Beleidsregel fosfaatrechten jongvee hebben vleesveehouders namelijk geen fosfaatrechten meer nodig voor jongvee dat nooit een kalf krijgt en alleen gehouden wordt voor de productie van vlees.
De minister heeft daarom besloten dat RVO de toekenning van fosfaatrechten van alle bedrijven die daarmee te maken hebben gehad opnieuw gaat beoordelen. Daarbij wordt gekeken naar de dieren die op de peildatum van 2 juli 2015 op het bedrijf werden gehouden.
Deze correctie kan leiden tot de vaststelling van veel minder fosfaatrechten dan in eerste instantie bij de introductie van het fosfaatrechtenstelsel door RVO is bepaald. In dat geval komen de teveel toegekende fosfaatrechten te vervallen. De gedachte daarachter is dat deze ondernemers zo geen onrechtmatige staatssteun genieten.
Bezwaar/beroep tegen herbeoordeling fosfaatrechten
Een deel van de vleesveehouders heeft al een beschikking van RVO gehad waarin de toegekende fosfaatrechten opnieuw zijn beoordeeld. Een ander deel heeft alleen nog maar bericht gehad van RVO dat de herbeoordeling van hun fosfaatrechten nog niet klaar is en later zal plaatsvinden.
Tegen de beschikking waarin de fosfaatrechten opnieuw worden vastgesteld, kan binnen zes weken bezwaar en vervolgens beroep worden ingesteld. Als u deze herbeoordeling fosfaatrechten ontvangt van RVO en het er niet mee eens bent, dan is dus haast geboden.
Verkochte fosfaatrechten die zijn vervallen
Daarnaast kunnen vleesveehouders in de problemen komen als zij fosfaatrechten hebben verkocht, die door de herbeoordeling van RVO vervolgens zijn komen te vervallen.
Als de fosfaatrechten al zijn verkocht maar nog niet via RVO zijn overgedragen en vervolgens komen te vervallen, dan kan die levering niet meer plaatsvinden. De verkoper pleegt dan wanprestatie en kan schadeplichtig zijn. Of dat het geval is, hangt onder meer af van de inhoud van de overeenkomst. Mogelijk kan er door de verkoper ook een beroep op overmacht of onvoorziene omstandigheden worden gedaan.
Als de rechten zijn verkocht en al aan de koper via RVO zijn overgedragen en vervolgens komen te vervallen, dan is het niet uitgesloten dat de ontvangen koopsom door de overheid van de verkoper wordt teruggevorderd omdat er dat ten onrechte geprofiteerd wordt van staatssteun.
Of dat daadwerkelijk zal gebeuren, is nu nog niet duidelijk. Het is ook maar de vraag of daar wel een juridische basis voor is. Zeker voor de verkoop van fosfaatrechten die plaats heeft gevonden voor de bekendmaking van het nieuwe beleid, valt niet goed in te zien welk verwijt de verkoper kan worden gemaakt. Hij mocht toch vertrouwen op het door de overheid in eerste instantie toegekende aantal kilo’s fosfaatrechten.
Samengevat
Samengevat kan de Beleidsregel fosfaatrechten jongvee ten minste twee gevolgen hebben. Allereerst kan de herbeoordeling van de fosfaatrechten nadelig uitpakken. Bezwaar maken binnen zes weken is dan noodzakelijk. Ten tweede kunnen de vervallen fosfaatrechten al door u verkocht zijn. Dan kunt u te maken krijgen met een schadeclaim van de koper of een terugvordering van de koopsom door de overheid vanwege ongeoorloofde staatssteun.
In beide gevallen geldt: neem direct contact op met advocaat mr. Arjen Bos van Te Biesebeek Advocaten in Zwolle om al uw vragen over fosfaatrechten vrijblijvend aan voor te leggen.
Lees meer: