U bent belanghebbende in het bestuursrecht wanneer uw belang rechtstreeks bij een besluit is betrokken. In dit artikel lees u meer over het begrip belanghebbende.
De overheid neemt soms besluiten waar u het niet mee eens bent. U heeft bijvoorbeeld een omgevingsvergunning aangevraagd die wordt geweigerd, de gemeente schrijft u aan om bepaalde handelingen te doen of juist niet te doen of u ondervindt nadeel van een besluit dat ten gunste van uw buurman is genomen.
Rechtsmiddelenverwijzing
Wat valt daartegen te doen? Gelukkig staat in artikel 3:45 Algemene wet bestuursrecht dat alle bestuursrechtelijke besluiten een zogenaamde rechtsmiddelenverwijzing moeten hebben als daartegen bezwaar kan worden gemaakt bij het bestuursorgaan of beroep kan worden ingesteld bij de bestuursrechter. Bij die verwijzing moet ook vermeld worden door wie, binnen welke termijn en bij welk orgaan bezwaar gemaakt kan worden of beroep kan worden ingesteld.
Belanghebbende
Makkelijker kan het niet, zo lijkt het. Volg de rechtsmiddelenverwijzing en u zit altijd goed. Toch ligt het wat ingewikkelder. Om het bezwaar of beroep ook inhoudelijk door het bestuursorgaan of de bestuursrechter te laten beoordelen, moet u wel een zogenaamde “belanghebbende” zijn.
Terzijde: de omschrijving van het begrip “belanghebbende” is niet alleen van belang voor de vraag wie in bezwaar en in beroep kan gaan, maar ook voor de vraag wie bij de voorbereiding van een besluit in de gelegenheid moet worden gesteld om een zienswijze naar voren te brengen. Dus voordat het besluit wordt genomen.
Algemene wet bestuursrecht
Artikel 1:2 Algemene wet bestuursrecht bepaalt wanneer u een belanghebbende bent. Lid 1 van dat artikel luidt als volgt:
“Onder belanghebbende wordt verstaan: degene wiens belang rechtstreeks bij een besluit is betrokken.”
Wanneer bent u nu een belanghebbende in de zin van die bepaling? Er wordt onderscheid gemaakt tussen een direct belanghebbende en een derde belanghebbende. Dat wordt als volgt toegelicht.
Direct belanghebbende
Indien het besluit rechtstreeks aan u is gericht dan bent u in ieder geval een belanghebbende. Dat ligt voor de hand omdat het besluit dan betrekking heeft op u en ook gevolgen voor u heeft. Dit wordt ook wel een direct belanghebbende genoemd.
Derde belanghebbende
Een besluit kan echter ook aan anderen dan u zijn gericht, maar u toch in uw belangen raken. Dan bent u een zogenaamde derde belanghebbende. Wanneer is er sprake van een derde belanghebbende? In de rechtspraak zijn in de loop van de tijd vijf criteria ontwikkeld om te bepalen of u een derde belanghebbende bent. Dat zijn de volgende criteria:
1.) Allereerst dient er sprake te zijn van een objectief bepaalbaar belang. U mag niet slechts een subjectief belang hebben. Dat is bijvoorbeeld het geval als uw belang alleen een persoonlijke beleving treft;
2.) Ten tweede dient u een persoonlijk belang te hebben. Uw belang moet zich kunnen onderscheiden van willekeurige andere belangen;
3.) Ten derde moet er sprake zijn van een eigen belang. Het moet gaan om uw belang en niet de belangen van iemand anders, bijvoorbeeld uw collega;
4.) Ten vierde dient er sprake te zijn van een rechtstreeks belang. Er mag dus geen sprake zijn van afgeleid belang, bijvoorbeeld bij een contractuele relatie;
5.) Ten vijfde dient er sprake te zijn van een actueel belang. Dit in tegenstelling tot een niet concreet, onzeker of in de toekomst gelegen belang.
Bij twijfel: neem contact op met Te Biesebeek Advocaten
Ondanks deze vijf criteria is het niet altijd meteen duidelijk wanneer u als belanghebbende wordt beschouwd. Bent u het niet eens met een (voorgenomen) beslissing van de overheid en twijfelt u over de vraag of u wel belanghebbende bent? De advocaten van Te Biesebeek Advocaten in Zwolle zijn ervaren en kundig op het vlak van bestuursrecht. Neem vrijblijvend contact op met een van onze advocaten.