Een franchiseovereenkomst is een overeenkomst waarin de rechten en plichten van zowel de franchisegever als de franchisenemer worden vastgelegd. In Nederland is deze vorm van ondernemen bijzonder populair, vooral in sectoren zoals de detailhandel, horeca en dienstverlening. Voor zowel startende als gevestigde ondernemers biedt franchising een uitgelezen kans om te profiteren van een bewezen formule. Maar deze samenwerking staat of valt met een goed opgestelde franchiseovereenkomst.
Franchiseovereenkomst: juridische basis
De franchiseovereenkomst vormt de juridische basis van de samenwerking tussen de franchisegever (de eigenaar van het merk of concept) en de franchisenemer (degene die het concept exploiteert). In deze overeenkomst worden de rechten en plichten van beide partijen vastgelegd. Denk hierbij aan het gebruik van merknaam, het bedrijfsmodel, ondersteuning vanuit de franchisegever en de financiële verplichtingen van de franchisenemer.
Een franchiseovereenkomst is maatwerk. Hoewel er geen specifieke wettelijke regeling bestaat voor franchising, biedt de Wet Franchise, die sinds 1 januari 2021 van kracht is, een belangrijk juridisch kader. Deze wet is ingevoerd om de positie van de franchisenemer beter te beschermen en legt (onder andere) nadruk op transparantie voor de franchisenemer.
Wat wordt er in een franchiseovereenkomst opgenomen?
Met een goede en volledige franchiseovereenkomst worden toekomstige conflicten zoveel mogelijk voorkomen en ontstaat er een professionele basis voor een langdurige en succesvolle samenwerking. In een franchiseovereenkomst worden vaak de navolgende zaken geregeld:
- Franchiseformule: een duidelijke omschrijving van en/of informatie over de formule;
- Franchisevergoeding: de hoogte en berekening van de franchisefee / bijkomende kosten (voor bijvoorbeeld marketing of trainingen);
- Duur en beëindiging: de duur van de overeenkomst, de manier waarop de overeenkomst kan worden opgezegd en de voorwaarden voor verlenging / beëindiging;
- Exclusiviteit / rayonbescherming: de wijze waarop aan de franchisenemer exclusiviteit wordt geboden;
- Ondersteuning en opleiding: verplichtingen van de franchisegever op het gebied van begeleiding, training en advies;
- Intellectuele eigendom: rechten op het merk, logo’s, handelsnamen en andere beschermde elementen van de formule;
- Postcontractuele bedingen: goodwill berekening en concurrentiebeding;
- Standstill-periode: de vier weken die de franchisenemer krijgt om de overeenkomst te beoordelen. In deze periode mag de franchisegever geen voor de franchisenemer nadelige wijzigingen doorvoeren in de franchiseovereenkomst.
Tips voor franchisegevers
Voor franchisegevers is het essentieel om een franchiseovereenkomst zorgvuldig op te stellen. Allereerst moet de overeenkomst duidelijk afbakenen wat de kern van de franchiseformule is: wat maakt deze uniek, en welke onderdelen vallen onder bescherming (zoals merk, knowhow en bedrijfsprocessen)? Daarnaast moet de franchisegever voldoen aan de verplichtingen uit de Wet Franchise, waaronder het tijdig verstrekken van alle relevante informatie aan de aspirant-franchisenemer. Denk aan financiële prognoses, investeringskosten en andere essentiële gegevens die invloed hebben op de besluitvorming van de franchisenemer. Verder is het van belang om goede afspraken te maken over de kwaliteitscontrole, het gebruik van de huisstijl en handhaving van uniforme werkwijzen.
Gedurende de looptijd van de franchiseovereenkomst dient u als franchisegever rekening te houden met de zorgplicht die u als franchisegever heeft. Zo dient u een franchisenemer te helpen door het geven van advies / trainingen en het maken van reclame. Ook dient u er rekening mee te houden dat bepaalde wijzigingen in de franchiseformule niet zomaar kunnen worden doorgevoerd. Voor bepaalde wijzigingen in de formule is instemming van een meerderheid van de franchisenemers verplicht.
Tips voor franchisenemers
Voor franchisenemers is het van belang om de franchiseovereenkomst niet zomaar te ondertekenen, maar eerst te laten beoordelen. Let als franchisenemer goed op de financiële verplichtingen, zodat u weet waar u aan toe bent en welke kosten eventueel naast de franchisefee worden berekend. Controleer daarnaast of er realistische omzetverwachtingen door de franchisegever zijn gegeven en of deze onderbouwd zijn met objectieve gegevens. De Wet Franchise verplicht de franchisegever om tijdig en volledig te informeren, maar het is aan de franchisenemer om hier kritisch naar te kijken. Besteed ook aandacht aan afspraken over exclusiviteit binnen een bepaald gebied, opzegtermijnen, en concurrentie- of relatiebedingen na beëindiging van de samenwerking. Verder is het belangrijk om te weten welke ondersteuning u mag verwachten en in hoeverre u zelfstandig kunt opereren.
Advocaat franchiseovereenkomst
Het opstellen of beoordelen van een franchiseovereenkomst vereist specialistische juridische kennis. Elke formulering telt, zeker bij geschillen over exclusiviteit, opzegtermijnen of concurrentiebedingen. Een advocaat gespecialiseerd in franchise- en contractrecht kan franchisenemers en franchisegevers helpen om hun belangen juridisch veilig te stellen.
Wilt u een franchiseovereenkomst laten opstellen of beoordelen? Of heeft u een geschil over een franchiseovereenkomst? Neem dan vrijblijvend contact met ons op. De advocaten van Te Biesebeek Advocaten in Zwolle zijn gespecialiseerd op het gebied van overeenkomsten en kunnen u voorzien van een helder advies.
Lees ook: