Een schenking is de overeenkomst om niet, die er toe strekt dat de ene partij, de schenker, ten koste van eigen vermogen de andere partij, de begiftigde, verrijkt (artikel 7:175 Burgerlijk Wetboek).
In het dagelijks leven wordt veel de term ‘schenken’ gebruikt. Denk aan het schenken van cadeaus. We hebben het dan ook over ‘geschenken’. Maar een paar Euro (of meer) schenken doen we ook aan een goed doel of aan een familielid. Ondanks dit veelvuldig gebruik van het woord is niet altijd duidelijk wat juridisch gezien een schenking is of wat de gevolgen hiervan zijn.
Overeenkomst
Op grond van bovenstaand wetsartikel is er bij een schenking dus sprake van een overeenkomst. Overeenkomsten worden gesloten tussen meerdere partijen en komen tot stand door aanbod en aanvaarding. Bij een schenking moet de schenker dus een aanbod doen om te schenken en de begiftigde (ontvanger van de schenking) moet dit aanbod aanvaarden. De wet bepaalt dat al van aanvaarding van een schenking sprake is wanneer de begiftigde kennis heeft genomen van het aanbod en deze niet direct afwijst. De overeenkomst van schenking komt daardoor relatief makkelijk tot stand.
Schenking: om niet
De schenking moet ook ‘om niet’ zijn, wil er sprake zijn van een schenking. ‘Om niet’ houdt in dat er geen sprake mag zijn van een tegenprestatie. De ontvanger hoeft dus niets voor het krijgen van de schenking te doen. Bij een verwaarloosbaar (erg kleine) tegenprestatie mag worden aangenomen dat er toch sprake is van een schenking.
Verrijking / verarming
De ontvanger van een schenking moet door de schenking verrijkt worden. Daar tegenover staat dat de schenker door de schenking verarmd wordt. Er moet dus vermogen vloeien van de schenker naar de begiftigde.
Vrijgevigheid
Voornoemde verrijking van de begiftigde door de schenker moet door de schenker worden gewild. Degene die de schenker wil zijn moet de schenking de ontvanger dus gunnen. Met andere woorden; er moet sprake zijn van vrijgevigheid. Deze vrijgevigheid wordt met een Latijnse term ook wel de ‘animus donandi’ genoemd. Het achterliggende motief – de redenen voor de schenking – speelt hierbij geen rol en deze vrijgevigheid moet worden aangenomen indien er geen sprake is van zakelijk oogmerk.
Vormvrij
Overeenkomsten van schenking zijn vormvrij, wat inhoudt dat deze bijvoorbeeld niet perse op papier gesteld hoeft te worden. Dit is anders bij de zogenaamde schenking bij dode, wat inhoudt dat de schenking pas bij het overlijden van de schenker wordt uitgevoerd. In die gevallen dient de schenking door de schenker persoonlijk te zijn aangegaan en van de schenking een notariële akte worden opgemaakt.
Ondanks dat het doen van schenkingen vormvrij kan, is het wel te adviseren schenking op papier te zetten om geen onduidelijkheden te laten ontstaan en tevens om een bewijsmiddel van die schenking te hebben.
Schenking of gift
De begrippen schenking en gift worden regelmatig door elkaar gebruikt. Een schenking is echter niet hetzelfde als een gift, nu bij een gift geen sprake hoeft te zijn van een overeenkomst en er soms wel sprake kan zijn van een tegenprestatie. Doordat er geen sprake is van een overeenkomst hoeft de gift ook niet aanvaard te worden en wordt er gesproken over een eenzijdige rechtshandeling.
Mogelijkheden Te Biesebeek Advocaten
Mocht u meer willen weten over schenkingen, wilt u iemand iets schenken of wordt u aangesproken tot terugbetaling van een bedrag, terwijl u meent dat er sprake is van een schenking, dan kunt u vrijblijvend contact met Te Biesebeek Advocaten in Zwolle opnemen.