Proceskosten zijn de kosten die gepaard gaan met het voeren van een gerechtelijke procedure en waarop een in het gelijk gestelde partij recht kan hebben.
Het gaat hier onder meer om:
- Griffierecht;
- Kosten voor deskundigen en / of getuigen;
- Deurwaarderskosten;
- Salaris advocaat.
Naast de proceskosten kan er in geval van een gerechtelijke procedure sprake zijn van advieskosten, buitengerechtelijke incassokosten en nakosten.
Proceskostenveroordeling: welk bedrag?
In de meest voorkomende gevallen zal de in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de proceskosten. Het is echter een nogal hardnekkig misverstand dat de ‘winnaar’ in een juridische procedure, alle (advocaat) kosten vergoed krijgt van de ‘verliezer’. Bij een proceskostenveroordeling wordt de hoogte van het salaris advocaat vastgesteld aan de hand van het zogenaamde ‘liquidatietarief’. Het belang van de zaak en het aantal proceshandelingen (zoals bijvoorbeeld het indienen van een processtuk of het bijwonen van een zitting) bepalen hierbij hoe hoog een proceskostenveroordeling zal zijn. De griffierechten en deurwaarderskosten betreffen vastgestelde tarieven en zullen in beginsel volledig worden toegewezen.
Uiteraard speelt bij de toewijzing en bepaling van de hoogte van de proceskosten eveneens een rol of een partij geheel of gedeelte in het gelijk is gesteld.
Uitzonderingen en verplichting liquidatietarief
Het bovenstaande kan anders zijn bij familierechtzaken, waar de rechter de kosten tussen partijen kan verdelen. Bij intellectueel eigendomsprocedures biedt de wet – op grond van Europese regels – de rechter de mogelijkheid om wel de daadwerkelijk (redelijk) gemaakte proceskosten toe te wijzen.
Indien een partij zeer ernstig en verwijtbaar tekort is geschoten, onrechtmatig handelt of misbruik maakt van het procesrecht bestaat ook de mogelijkheid dat de rechter afwijkt van het liquidatietarief en een hogere proceskostenveroordeling uitspreekt. Er moet dan sprake zijn van bijzondere omstandigheden zoals het moedwillig vasthouden aan onjuiste stellingen, het verkondigen van onwaarheden of doelloos procederen en het moedwillig op kosten jagen van de andere partij.
Hoewel het liquidatietarief standaard door de rechter wordt toepast, is deze hier niet toe verplicht. De rechter heeft de vrijheid om een hogere of lagere proceskostenveroordeling uit te spreken. Dit doet een rechter niet snel uit zichzelf en er zullen bijzondere omstandigheden moeten spelen die een afwijkende proceskostenveroordeling rechtvaardigen. Het is van belang de rechter op dergelijk bijzondere omstandigheden te wijzen en een afwijkende proceskostenveroordeling te vragen.
Meer informatie over proceskosten
Mocht u meer willen weten over proceskosten en dan in het bijzonder de mogelijkheid tot het eisen van volledige proceskostenveroordelingen (eventueel in hoger beroep), dan kunt u contact opnemen met mr. Hubert Dullemond van Te Biesebeek Advocaten in Zwolle.