Het burgerlijk procesrecht is het geheel van regels, dat het voeren van gerechtelijke procedures – en alles wat daarbij komt kijken – regelt.
Procesrecht
Het procesrecht – ook wel formeel recht genoemd – omvat wetten en overige regelgeving die bepalen hoe een procedure gevoerd moet worden.
In Nederland kennen we drie categorieën van procesrecht, te weten: 1) het burgerlijk procesrecht, 2) het bestuursprocesrecht en 3) het strafprocesrecht. In dit artikel zal nader ingegaan worden op het burgerlijk procesrecht.
Het burgerlijk procesrecht
Het burgerlijk procesrecht bepaalt hoe in een civielrechtelijke procedure (dus bij civiele partijen onderling) procedures gevoerd dienen te worden. In het stelsel van formele regels (formeel recht) wordt derhalve handen en voeten gegeven hoe de betrokken partijen, maar ook de rechters, dienen te handelen indien een partij een materieel recht (bijvoorbeeld een geldvordering) wil afdwingen.
Waar is het burgerlijk procesrecht geregeld?
Het burgerlijk procesrecht is met name vastgelegd in het Wetboek van burgerlijke rechtsvordering (Rv) en de Wet op de rechterlijke organisatie (Ro). Daarnaast hanteren de rechtbanken en de gerechtshoven (rol)reglementen, waarin de feitelijke gang van zaken rond procedures zijn vastgelegd. Dit is te vergelijken met een soort van huisregels, waarin dan bijvoorbeeld in staat hoe processtukken moeten worden ingediend en of een partij recht heeft op uitstel en hoe die partij dat kan aanvragen.
Achtergrond procesrecht
Naast dat het burgerlijk procesrecht de feitelijke gang van zaken rondom gerechtelijke procedures regelt, biedt het procesrecht met name een waarborg voor de toegang tot een goede en eerlijke rechtspraak.
De achtergrond daarvan is onder meer artikel 6 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM), waarin de normen/fundamentele eisen zijn vastgelegd ter zake de manier waarop de overheid de civiele procedure zou moeten inrichten en de rechterlijke macht moet toerusten en instrueren. Met andere woorden; in artikel 6 EVRM is vastgelegd hoe een behoorlijke procedure er zou moeten uitzien.
Die normen worden aangeduid als beginselen van procesrecht.
Zo is in het Nederlands procesrecht de toegang tot de rechter geregeld, maar ook het recht op een eerlijke behandeling. Bij dit laatste recht horen beginselen als hoor en wederhoor, de Equality of Arms (de gelijkheid van de processuele positie) en het vereiste dat een rechter zijn of haar beslissing deugdelijk dient te motiveren.
Ook is de openbaarheid van zittingen geregeld om zo de onpartijdigheid van de rechtspraak te waarborgen.
Wat regelt het procesrecht zoal?
Het procesrecht biedt regels over onder meer de navolgende zaken:
- hoe een procedure moet worden opgestart;
- welke rechter bevoegd is;
- of en hoe getuigen en deskundigen worden opgeroepen;
- wie de bewijslast heeft;
- aan welke vereisten een uitspraak dient te voldoen;
- hoe beslag kan worden gelegd;
- hoe een uitspraak geëxecuteerd kan of mag worden;
- regels van een hoger beroep procedure.
Advocaat procesrecht
Heeft u vragen over het procesrecht, of wilt u een procedure starten, neem dan vrijblijvend contact op met de specialisten van Te Biesebeek Advocaten in Zwolle op het gebied van procesrecht. Onze advocaten hebben jarenlange ervaring en kunnen u voorzien van een goed advies of u bijstaan in een gerechtelijke procedure.
Lees ook: